Zakład Chemii Biologicznej w IChF – prestiżowy grant ERA Chairs, nowe perspektywy dla nauki w Polsce, wsparcie Ministerstwa i zainteresowanie mediów

Czas czytania: około 3 minuty

Zakład Chemii Biologicznej w IChF – prestiżowy grant ERA Chairs, nowe perspektywy dla nauki w Polsce, wsparcie Ministerstwa i zainteresowanie mediów

Jak niedawno informowaliśmy (link), Instytut Chemii Fizycznej PAN (IChF) został jednym z dwóch polskich laureatów prestiżowego grantu ERA Chairs przy Komisji Europejskiej w ramach programu Horyzont Europa. Dzięki wsparciu w wysokości 2,5 miliona euro powstała nowa jednostka badawcza – Zakład Chemii Biologicznej do Zastosowań Biologicznych i Medycznych. Na jej czele stanął prof. Marcin Drąg, wybitny chemik biologiczny, który łączy interdyscyplinarną perspektywę z wizjonerskim podejściem do badań nad proteazami i ich zastosowaniem w diagnostyce oraz terapii.

Projekt PERFECTION (In Pursuit of Excellence: Unnatural Amino Acids in Biological Chemistry for Biomedical Applications), realizowany w ramach ERA Chairs, ma na celu rozwój innowacyjnych technologii wykorzystujących naturalne i nienaturalne aminokwasy do monitorowania aktywności enzymów proteolitycznych (proteaz). Badania te mogą znacząco przyczynić się do postępu w medycynie, zwłaszcza w obszarze wczesnej diagnostyki chorób i opracowywania nowatorskich terapii. Program ERA Chairs został stworzony, by wspierać rozwój nauki w regionach Unii Europejskiej z ograniczonymi zasobami badawczo-innowacyjnymi, a nowo powstały Zakład Chemii Biologicznej w IChF ma stać się centrum przełomowych projektów i międzynarodowej współpracy naukowej. Dofinansowanie przyznane przez Komisję Europejską tworzy stabilną podstawę dla realizacji projektu, a Instytut ma nadzieję na uzupełniające wsparcie ze strony Ministerstwa Nauki, które umożliwi pełne wykorzystanie potencjału tej inicjatywy.

W ostatnich miesiącach prof. Drąg miał okazję opowiedzieć o realizowanych projektach w dwóch prestiżowych programach popularyzujących naukę. W podcaście Polskiej Akademii Nauk „A o tym PAN słyszał?” podzielił się refleksjami na temat chemii biologicznej – dziedziny, którą określa jako „naukę mówiącą dwoma językami”, łączącą perspektywy chemików i biologów. W rozmowie z dr Magdaleną Osiał wskazał, że takie interdyscyplinarne podejście pozwala nie tylko na lepsze zrozumienie mechanizmów biologicznych, ale także na opracowanie narzędzi o szerokim zastosowaniu praktycznym. Profesor podkreślił również znaczenie proteaz jako kluczowego elementu swoich badań oraz potencjał technologii click chemistry, zaproponowanej przez prof. Karla Barrego Sharplessa, dwukrotnego laureata Nagrody Nobla, która odgrywa ważną rolę w badaniach prowadzonych w ramach projektu PERFECTION.

Profesor Marcin Drąg odniósł się także do aktualnych wyzwań stojących przed nauką, zwracając uwagę na rolę sztucznej inteligencji. Choć takie systemy jak AlphaFold są niezwykle pomocne w przewidywaniu struktur białkowych, to – jak wskazał – nadal nie zastępują ludzkiej intuicji w badaniach nad funkcjonalnością enzymów. Ta „naturalna inteligencja” pozostaje kluczowa w odkrywaniu nowych zastosowań proteaz.

W audycji „Z innej planety” w Radiu dla Ciebie (RDC) prof. Drąg opowiedział szerzej o potencjale nowo utworzonego Zakładu Chemii Biologicznej oraz o możliwościach, jakie otwiera grant ERA Chairs. Projekt PERFECTION nie tylko wspiera rozwój badań nad proteazami, ale również umożliwia szeroką współpracę międzynarodową oraz transfer wiedzy pomiędzy różnymi ośrodkami badawczymi. W rozmowie z red. Łukaszem Badowskim prof. Drąg podkreślił, że kluczową rolę w realizacji tego typu projektów odgrywa współpraca interdyscyplinarna, która pozwala naukowcom łączyć różnorodne podejścia i tworzyć innowacyjne rozwiązania.

Obie rozmowy są doskonałym przykładem, jak trudne tematy naukowe można przedstawić w przystępny sposób, budując zainteresowanie badaniami wśród szerokiej publiczności. Działania prof. Drąga nie tylko reprezentują polską naukę na arenie międzynarodowej, ale również podkreślają kluczową rolę chemii biologicznej w rozwoju medycyny przyszłości, stanowiąc kwintesencję jego dotychczasowego dorobku badawczego i wizji realizowanej w ramach projektu PERFECTION

Zapraszamy do odsłuchania pełnych nagrań rozmów:
Podcast PAN: Link do odcinka
Audycja RDC: Link do audycji

Grafiki: PAN i RDC

Autor: dr Anna Przybyło-Józefowicz

  • Autor: dr Anna Przybyło-Józefowicz
  • Materiał graficzny: PAN i RDC
  • Data wpisu: 29.01.2025