Konferencja CRATER II: „wszystko kręci się wokół oka” – relacja i wywiady

W dniach 8–10 października 2025 roku w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie odbyła się druga edycja Conference on Recent Advances in Translational Eye Research (CRATER II) – międzynarodowego spotkania poświęconego najnowszym osiągnięciom w badaniach nad widzeniem. CRATER powstał jako forum wymiany idei, prezentacji innowacyjnych technologii i dialogu między nauką podstawową, badaniami klinicznymi a przemysłem. Druga edycja wydarzenia kontynuowała tę misję z nową energią, gromadząc 188 czołowych ekspertów z całego świata, by wspólnie mierzyć się z najpilniejszymi wyzwaniami w zakresie zdrowia, profilaktyki, diagnostyki i leczenia wzroku.

Wydarzenie zostało zorganizowane przez International Centre for Translational Eye Research (ICTER), Instytut Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk (IChF PAN) oraz Fundację Candela. Partnerzy ci wspólnie tworzą ekosystem wspierający rozwój zaawansowanych technologii fotonicznych i biomedycznych w Polsce. Konferencję wspierali sponsorzy: Topcon Healthcare, Thorlabs, Hamamatsu Photonics i 2 Photons, jak również społeczność i2EYE.

Podczas ceremonii otwarcia uczestników przywitał prof. dr hab. Maciej Wojtkowski, Dyrektor ICTER, który podkreślił znaczenie interdyscyplinarności i współpracy międzysektorowej w rozwoju nowoczesnych metod badania i ochrony wzroku. Prof. Wojtkowski zaakcentował znaczenie nowej inicjatywy o strategicznym znaczeniu dla europejskiej nauki – TRIO-Vi Centre of Excellence, realizowanej w ramach programu Teaming for Excellence. Centrum to, tworzone przez ICTER przy Instytucie Chemii Fizycznej PAN, Institute of Ophthalmology (University College London) oraz Institut de la Vision (Sorbonne Université), buduje europejski ośrodek doskonałości w dziedzinie badań nad widzeniem, wspierając mobilność naukowców, wspólne projekty badawcze i organizację wydarzeń takich jak CRATER.

Uroczystość otwarcia uświetnili przemówieniami honorowi goście: Sylwia Sztark, Kierownik Wydziału Regionalnego Systemu Innowacji w Departamencie Rozwoju Regionalnego i Funduszy Europejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego w Warszawie, która odczytała list Marszałka Adama Struzika i uroczyście przekazała go prof. Wojtkowskiemu, prof. dr hab. Krzysztof Pyrć, Prezes Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, jak również dyrektor Instytutu Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk, dr hab. Adam Kubas.

Na zdjęciu: prof. dr hab. M. Wojtkowski.

Na zdjęciu: dr hab. A. Kubas.

Wyróżnienie prof. Macieja Żylicza za jego wkład w misję i rozwój ICTER

Pierwszego dnia konferencji szczególne miejsce zajęło uhonorowanie prof. Macieja Żylicza, Prezesa Fundacji na rzecz Nauki Polskiej w latach 2005-2025, za jego wizję i wkład w kształtowanie nowoczesnego ekosystemu nauki w Polsce. Prof. Wojtkowski podkreślił, że dzięki strategicznemu wsparciu prof. Żylicza w takich aspektach jak jakość, niezależność i interdyscyplinarność w badaniach, możliwy stał się rozwój ośrodków takich jak ICTER, które dziś osiągają status europejskich centrów doskonałości. Po odczytaniu listu gratulacyjnego od prof. Krzysztofa Palczewskiego z University of California, Irvine, prof. Wojtkowski wręczył prof. Żyliczowi pamiątkową statuetkę, po czym laureat zabrał głos.

Na zdjęciu od lewej: prof. M. Wojtkowski i prof. M. Żylicz.

Inauguracja nowej grupy badawczej ICTER: PICO

Drugiego dnia konferencji ogłoszono powstanie nowej grupy badawczej PICO (Parallel Interferometry and Computational Optics) w ramach ICTER, której liderem został dr hab. Dawid Borycki. PICO będzie rozwijać zaawansowane technologie obrazowania oka i mózgu, łącząc fotonikę z przetwarzaniem danych w celu przyspieszenia translacji klinicznej nowoczesnych metod diagnostycznych i poprawy jakości opieki nad pacjentami. Zespół opracuje zintegrowaną platformę do analizy danych z różnych technik obrazowania i czujników, łącząc m.in. spatio-temporal OCT (STOC-T), optoretinografię (ORG) oraz interferometryczną spektroskopię bliskiej podczerwieni (piNIRS), aby lepiej zrozumieć transmisję sygnałów wzrokowych od siatkówki do kory mózgowej. Ogłoszenia dokonali wspólnie prof. Olaf Strauss, Przewodniczący Międzynarodowego Komitetu Naukowego ICTER, oraz prof. Maciej Wojtkowski, podkreślając, że powstanie grupy PICO stanowi kolejny krok w rozwoju strategii centrum, łączącej doskonałość naukową z wymiarem translacyjnym. W swoim wystąpieniu prof. Strauss zwrócił uwagę, że działalność PICO wzmocni pozycję Polski w dziedzinie fotoniki biomedycznej i przyspieszy kliniczne zastosowania technologii obrazowania oka.

Na zdjęciu od lewej: prof. O. Strauss i dr hab. D. Borycki.

Z okazji ogłoszenia powstania grupy PICO, jej lider – dr hab. Dawid Borycki – podkreślił:

„Jestem bardzo szczęśliwy, że w ICTER powstała nowa grupa badawcza zajmująca się optyką równoległą, interferometrią równoległą oraz optyką obliczeniową. Nasza misja jest bardzo prosta: chcemy wykorzystywać światło i moc obliczeniową do tworzenia nowych rozwiązań w obrazowaniu struktury i funkcji oka, a także do monitorowania przepływu krwi w mózgu. Nasza działalność opiera się na trzech filarach. Pierwszy z nich to stworzenie platformy do gromadzenia i wymiany danych – zarówno obrazowych, jak i funkcjonalnych. Drugi filar obejmuje rozwijanie metod szybkiego, nieinwazyjnego obrazowania oka o wysokiej rozdzielczości, w szczególności w oparciu o technikę STOC-T. Trzeci filar koncentruje się na monitorowaniu funkcji mózgu z wykorzystaniem światła. Wszystkie te trzy obszary łączy wspólne zaplecze technologiczne – ultraszybko strojoną aparaturę laserową oraz równoległą interferometrię. Bardzo się cieszę i jestem podekscytowany, że udało mi się osiągnąć ten etap w mojej karierze naukowej. Chciałbym serdecznie podziękować wszystkim kolegom i współpracownikom, dzięki którym powstanie grupy PICO stało się możliwe”.

Na zdjęciu: dr hab. D. Borycki.

Jubileusz 25-lecia tomografii optycznej i uhonorowanie prof. Andrzeja Kowalczyka

Tegoroczna edycja CRATER II miała również szczególny, jubileuszowy charakter – upamiętniała 25 lat od przełomowego wprowadzenia trójwymiarowego obrazowania siatkówki oka metodą FD-OCT (Fourier Domain Optical Coherence Tomography), które zapoczątkowało nową erę w diagnostyce chorób wzroku. To właśnie w Polsce, na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, powstały pierwsze systemy oparte na tej technologii, która zrewolucjonizowała okulistykę na całym świecie.

Podczas specjalnej sesji jubileuszowej trzeciego dnia konferencji prof. Maciej Wojtkowski uroczyście wyróżnił prof. Andrzeja Kowalczyka za jego pionierski wkład w rozwój optycznego obrazowania w Polsce. W swoim wystąpieniu prof. Wojtkowski podkreślił, że to właśnie prof. Kowalczyk stworzył środowisko badawcze, w którym mogła powstać technologia spektralnej tomografii optycznej – przełom w diagnostyce chorób wzroku i kamień milowy współczesnej okulistyki. Otwartość prof. Kowalczyka na interdyscyplinarność oraz zaufanie do młodych naukowców umożliwiły rozwój niezależnych badań, stanowiących dziś fundament osiągnięć ICTER. Po uroczystym wręczeniu pamiątkowej statuetki prof. Kowalczyk podziękował za wyróżnienie, wspominając początki wspólnej pracy badawczej. Ten moment, łączący historię polskich badań optycznych z ich klinicznymi zastosowaniami, nadał konferencji wyjątkowy, międzypokoleniowy charakter.

Na zdjęciu od lewej: prof. M. Wojtkowski i prof. A. Kowalczyk.

Szczególnym akcentem popularyzacyjnym jubileuszu, a zarazem gestem w stronę społeczeństwa, była premiera książki dla dzieci pt. „Oczulęta” autorstwa Tomasza Samojlika, przygotowanej we współpracy z ICTER z okazji 25-lecia tomografii optycznej. Po więcej informacji odnośnie tej publikacji zapraszamy na stronę ICTER: https://icter.pl/pl/oczuleta-ksiazeczka-dla-dzieci/.

Na zdjęciu od lewej: T. Samojlik i M. Woliński.

Główne zagadnienia badawcze konferencji

Konferencja CRATER II była nie tylko miejscem prezentacji badań o najwyższym poziomie naukowym, lecz także przestrzenią współpracy, inspiracji i tworzenia nowych partnerstw. Program merytoryczny objął szerokie spektrum tematów dotyczących współczesnych badań translacyjnych nad widzeniem i chorobami oka. W referatach plenarnych i sesjach tematycznych przedstawiono najnowsze osiągnięcia w zakresie terapii komórkowej i genowej stosowanej w zwyrodnieniach plamki żółtej, obrazowania adaptacyjnego i funkcjonalnego siatkówki, a także zastosowań sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego w analizie obrazów okulistycznych. Szczegółowo omawiano również rozwój nowych biosensorów fluorescencyjnych, wykorzystanie autofluorescencji siatkówki jako markera metabolicznego, cyfrowe technologie zdrowotne wspierające diagnostykę oculomics, platformy do odkrywania peptydów korygujących nieprawidłowe fałdowanie białek oraz postępy w eksperymentalnej optoretinografii, umożliwiającej ocenę funkcji fotoreceptorów i procesów widzenia in vivo. Szczególną uwagę poświęcono rozwojowi i przyszłości tomografii optycznej (OCT) – od obrazowania rogówki z wykorzystaniem kontrastu mechanicznego i technik molekularnych (immuno-OCT), poprzez szybkie układy akwizycji danych i obliczeniowe metody rekonstrukcji obrazu, aż po mikroskopię ptychograficzną i rozwiązania oparte na spektroskopii czasowo-przestrzennej (STOC-T). Prezentacje, dyskusje oraz sesje posterowe podkreśliły znaczenie integracji fotoniki, biologii molekularnej, inżynierii biomedycznej i praktyki klinicznej w opracowywaniu nowych narzędzi diagnostycznych i terapeutycznych stosowanych w okulistyce. Wiele wystąpień odnosiło się także do neurobiologii widzenia, genomiki i bioinformatyki okulistycznej, robotyki w chirurgii oka oraz dwufotonowych metod obrazowania i percepcji wzrokowej, potwierdzając dynamiczny rozwój dziedziny translational eye research.

Na zdjęciu: niektórzy uczestnicy konferencji.

Poniżej przedstawiamy rozmowy z honorowymi gośćmi i wyjątkowymi uczestnikami konferencji, przeprowadzone w trakcie wydarzenia.

ICTER pokazuje, że nauka w Polsce może realnie zmieniać życie ludzi

Centrum doskonałości ICTER, działające w strukturach Instytutu Chemii Fizycznej PAN, pokazuje, jak polska nauka może przekładać się na realne rozwiązania służące zdrowiu pacjentów i rozwojowi gospodarki. O znaczeniu ICTER i konferencji CRATER II opowiada prof. dr hab. Krzysztof Pyrć, Prezes Zarządu Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.

Jaki jest wkład Polski, a zwłaszcza ICTER, w rozwój nowoczesnej diagnostyki i leczenia chorób wzroku?

Patrząc na dotychczasowe efekty działalności ICTER, widać wyraźnie, że jest to centrum o zasięgu nie tylko krajowym, ale i globalnym. Opracowane rozwiązania przekładają się nie tylko na punkty, publikacje czy działania pozorowane, lecz przede wszystkim realnie wpływają na zdrowie pacjentów. Co więcej, coraz bardziej oczywisty staje się potencjał wkładu centrum w rozwój gospodarki Polski. Jestem niezwykle dumny, że Fundacja na rzecz Nauki Polskiej ponad pięć lat temu zdecydowała się na współpracę z profesorem Wojtkowskim, co okazało się strzałem w dziesiątkę – tworzy on rozwiązania i idee, które zmieniają nasz świat oraz rewolucjonizują życie osób z problemami z widzeniem.

Co wydarzenia takie jak CRATER II mówią o obecnej kondycji i dojrzałości polskiej nauki i o tym, jak potrafi ona oddziaływać na świat?

CRATER II to konferencja, która gromadzi w Warszawie, w samym centrum Polski, wybitnych naukowców z całego świata. Na szczęście zmienia się paradygmat, według którego to my musimy wyjeżdżać; okazuje się, że Polska i odpowiedni ludzie na miejscu potrafią sprawić, iż to nasz kraj staje się magnesem przyciągającym najwybitniejszych naukowców i specjalistów z całego świata. To niezwykle ważne, aby jasno pokazywać, że Polska może funkcjonować jako centrum świata i nie jest skazana na bycie przedmieściem. Trzeba podkreślać, że polscy naukowcy prowadzą badania o przełomowym znaczeniu w skali globalnej. To ma ogromne znaczenie dla polskiej nauki, polskiej gospodarki i polskiego społeczeństwa.

Popularyzacja nauki to jedno, jednak profesor Wojtkowski, centrum ICTER oraz badania prezentowane podczas tej konferencji pokazują, że nauka to nie tylko hermetyczne działania w laboratoriach odizolowanych od świata. Nauka to także wyjście do ludzi, realna zmiana naszego dobrostanu, poprawa zdrowia, bezpieczeństwa i kondycji gospodarki. Choć popularyzacja jest ważna, jeszcze ważniejsze jest pokazanie, jak nauka rzeczywiście zmienia nasze życie. Dla osób niedowidzących lub niewidomych prace zespołu ICTER, czy jak sami się nazywają - ICTERian, mogą całkowicie odmienić codzienność. To żywy dowód, że nauka jest integralną częścią naszego świata - pomaga nam funkcjonować lepiej i żyć lepiej.

Na zdjęciu: prof. dr hab. K. Pyrć.

Trzy dekady postępu w obrazowaniu oka

O znaczeniu jubileuszu technologii FD-OCT oraz o roli badań interdyscyplinarnych w rozwoju nowoczesnej diagnostyki wzroku mówi prof. dr hab. Maciej Żylicz, Prezes Fundacji na rzecz Nauki Polskiej w latach 2005–2025.

Jak bardzo, z Pana perspektywy, zmieniło się podejście do obrazowania oka od momentu wprowadzenia technologii OCT po współczesne rozwiązania?

Jeśli spojrzymy na to, jak rozwijały się technologie pozwalające obserwować siatkówkę oka i diagnozować stany patologiczne, to trzeba pamiętać, że trzydzieści lat temu pojawienie się technologii OCT było ogromnym przełomem. Dzisiejsze spotkanie jest w pewnym sensie celebracją tego postępu.

Oczywiście minęło już trzydzieści lat i — jako prezes Fundacji — miałem swój pośredni udział w tym rozwoju, wspierając finansowo badania. Pracując w nauce przez ostatnie dwie dekady, muszę powiedzieć, że te technologie rozwinęły się w sposób imponujący.

Na przykład metoda opracowywana obecnie przez profesora Macieja Wojtkowskiego, oparta na dwufotonowej absorpcji w układzie cis-trans retinalu (lub innych fotopigmentów w siatkówce oka), ma ogromne znaczenie. Po pierwsze, dostarcza do oka znacznie mniej energii niż klasyczne rozwiązania, a po drugie — pozwala rozróżnić czasy życia różnych fluorochromów, co umożliwia uzyskanie bardziej precyzyjnego, funkcjonalnego obrazu tkanek.

Jestem wielkim entuzjastą tej koncepcji, szczególnie po publikacji w Proceedings of the National Academy of Sciences z 2020 roku, w której profesor Wojtkowski wraz z profesorem Palczewskim dokonali rzeczywiście przełomowego kroku w kierunku zrozumienia procesów zachodzących w oku.

Na zdjęciu: prof. dr hab. M. Żylicz.

Dla dobrego mentora największą satysfakcją są sukcesy jego uczniów

O roli lidera naukowego i znaczeniu inwestowania w młodych badaczy opowiada prof. dr hab. Andrzej Kowalczyk z Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Panie Profesorze, jak się Pan czuje, odbierając dziś wyróżnienie za swój wkład w rozwój technologii Fourier Domain OCT w Polsce?

Dwadzieścia pięć lat minęło, a technologia poszła niesamowicie do przodu. Czuję się wspaniale. Przede wszystkim podczas tej konferencji zobaczyłem, jak ogromny postęp dokonał się w zastosowaniach OCT w okulistyce. Po przejściu na emeryturę nie śledziłem już tak dokładnie rozwoju tej dziedziny, więc wszystko, co dziś zobaczyłem, było dla mnie nowością — i muszę przyznać, że jestem pod ogromnym wrażeniem.

Jakiej rady udzieliłby Pan kierownikom grup badawczych — jak odkrywać talenty i tworzyć warunki, w których mogą się rozwijać?

Myślę, że talentu nie trzeba motywować. Talent sam z siebie jest zmotywowany. Rolą lidera jest inwestowanie w młodych, nawet swoim kosztem.

Ja, na przykład, bardzo rzadko wyjeżdżałem na międzynarodowe konferencje — wolałem przeznaczać te skromne środki, które mieliśmy, na młodych ludzi. To oni jeździli na te konferencje, czasem w sześcio- czy siedmioosobowych grupach.

Dziś mam uczniów rozsianych po całym świecie i to, że o mnie pamiętają, jest dla mnie największym wyróżnieniem. Zawsze wierzyłem, że dobry nauczyciel chce, by jego uczniowie byli lepsi od niego. Dla mnie naprawdę liczy się to, jakie wyróżnienia i nagrody otrzymali moi uczniowie — i właśnie tym mogę się pochwalić.

Na zdjęciu: prof. dr hab. A. Kowalczyk.

Mazowsze w sercu światowych badań nad widzeniem

Na temat znaczenia konferencji CRATER II dla rozwoju nauki, technologii medycznych i współpracy między nauką, biznesem i społeczeństwem oraz o roli Mazowsza jako regionalnego lidera innowacji wypowiada się Sylwia Sztark, Kierownik Wydziału Regionalnego Systemu Innowacji w Departamencie Rozwoju Regionalnego i Funduszy Europejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego w Warszawie.

Warszawa na kilka dni stała się centrum światowej nauki o widzeniu. W dniach 8–10 października 2025 r. w Centrum Nauki Kopernik odbyła się druga edycja międzynarodowej konferencji CRATER – Conference on Recent Advances in Translational Eye Research, uznawanej za jedno z najważniejszych wydarzeń w Europie Środkowej poświęconych badaniom okulistycznym. Mazowsze miało zaszczyt być gościem tego wydarzenia, potwierdzając swoje konsekwentne zaangażowanie w rozwój nauki, innowacji i współpracy międzysektorowej. Konferencja CRATER stanowi przestrzeń do prezentacji najnowszych osiągnięć w dziedzinie okulistyki i nauk o widzeniu, gromadząc przy tym światowej klasy badaczy, klinicystów oraz specjalistów z branży technologii medycznych, umożliwiając efektywną wymianę wiedzy i doświadczeń między środowiskiem naukowym a sektorem nowoczesnych technologii zdrowotnych. Jednym z głównych celów konferencji jest upowszechnianie międzynarodowych standardów postępowania diagnostycznego i terapeutycznego w zakresie chorób oczu. Dzięki wystąpieniom ekspertów m.in. ze Stanów Zjednoczonych Ameryki i Wielkiej Brytanii, uczestnicy mają możliwość zapoznania się z aktualnymi wytycznymi oraz rekomendacjami w zakresie diagnostyki obrazowej, terapii genowych czy wykorzystania sztucznej inteligencji w analizie danych medycznych. Prezentowane podczas konferencji technologie i metody mogą znacząco wpłynąć na podniesienie jakości diagnostyki i leczenia chorób oczu w województwie mazowieckim i całej Polsce. Umożliwi to nie tylko szybsze i dokładniejsze rozpoznawanie chorób oczu, ale także dostęp do nowoczesnych terapii, które mogą poprawić komfort życia pacjentów. Szczególne znaczenie ma obecność przedsiębiorców, inwestorów oraz przedstawicieli przemysłu med–tech, co nadaje wydarzeniu wymiar praktyczny i innowacyjny. Wydarzenie umożliwia bezpośredni dialog między twórcami przełomowych technologii a tymi, którzy mają zasoby, by wprowadzać je na rynek od start-upów biotechnologicznych po duże firmy z sektora med-tech. W konsekwencji mieszkańcy Mazowsza będą mieli szansę uzyskać dostęp do nowoczesnych metod diagnostyki i leczenia chorób oczu oraz opieki zdrowotnej na najwyższym poziomie. Konferencja ‘CRATER’ pełni również ważną rolę w popularyzacji nauki, łącząc środowisko naukowe z praktykami, studentami oraz opinią publiczną. W ten sposób wzmacnia świadomość społeczną dotyczącą znaczenia badań naukowych dla zdrowia wzroku oraz promowania nowoczesnych metod diagnostyki i leczenia. Z perspektywy województwa mazowieckiego wydarzenie to stanowi kolejny krok w budowaniu ekosystemu innowacji w ochronie zdrowia. Z nadzieją patrzymy w przyszłość, wierząc, że współpraca z międzynarodowymi partnerami w ramach konferencji CRATER przyniesie trwałe rezultaty w postaci wdrażania nowoczesnych rozwiązań i podnoszenia jakości opieki zdrowotnej zarówno na Mazowszu, jak i w całej Polsce.

Na zdjęciu: S. Sztark.

Europa inwestuje w naukę – Ameryka wciąż szuka równowagi

Europa przyspiesza w rozwoju badań nad wzrokiem, inwestując w naukę, gdy tymczasem w USA badacze coraz częściej borykają się z niedoborem funduszy. O globalnych trendach w okulistyce i o tym, dlaczego prawdziwą siłą nauki są ludzie, a nie systemy, opowiada prof. okulistyki Richard Rosen, Dyrektor Chirurgii i Kierownik Oddziału Siatkówki New York Eye and Ear Infirmary of Mount Sinai, oraz profesor honorowy Optyki Stosowanej na University of Kent.

Jak ocenia Pan kierunek, w jakim rozwijają się translacyjne badania okulistyczne w Europie w porównaniu ze Stanami Zjednoczonymi?

Współpracuję z wieloma naukowcami z Europy i regularnie uczestniczę w konferencjach na tym kontynencie, ponieważ dzieje się tu naprawdę wiele ekscytujących rzeczy. Mam współpracowników we Francji, Anglii, Austrii, a także tutaj, w Polsce, i zawsze jestem otwarty na współpracę międzynarodową. Wierzę, że talent i dobre pomysły można znaleźć wszędzie.

Jakie zasadnicze różnice widzi Pan między sposobem prowadzenia badań nad widzeniem w Europie i w Stanach Zjednoczonych?

Nie lubię uogólnień, bo naukę tworzą ludzie, a nie systemy. W każdym kraju można spotkać badaczy, którzy są otwarci, chętni do współpracy i wymiany doświadczeń. To właśnie oni nadają ton rozwojowi nauki – nie biurokracja ani struktury.

Czy mimo to zauważa Pan pewne różnice w podejściu do prowadzenia badań?

Tak, zdecydowanie. W Europie widzę silne wsparcie ze strony instytucji publicznych. W Stanach Zjednoczonych, niestety, obserwujemy odwrotny trend – ograniczanie finansowania nauki, co nie sprzyja rozwojowi. W wielu obszarach to właśnie Europa i Azja nadają obecnie tempo, podczas gdy amerykańscy naukowcy muszą mierzyć się z coraz większymi barierami administracyjnymi i finansowymi.

Jak w tym kontekście wygląda finansowanie Pana własnych badań?

Korzystam z wielu źródeł. Jestem przede wszystkim klinicystą i zdarza się, że moi pacjenci chcą wesprzeć badania, przekazując darowizny. Staram się też o granty fundacyjne i uczestniczę w projektach finansowanych przez NEI oraz NIH. To swoista mozaika finansowania. Mówiąc szczerze – przyjmę każde wsparcie, które pozwoli realizować dobrą naukę.

Jak postrzega Pan rozwój badań translacyjnych w Polsce, zwłaszcza w kontekście działalności ICTER?

Profesor Wojtkowski wykonał imponującą pracę – to, co powstało w ramach ICTER, naprawdę zasługuje na uznanie. Duża część mojej działalności dotyczy współpracy z firmami technologiczno-medycznymi, które opracowują nowe urządzenia i metody diagnostyczne. Fascynuje mnie obserwowanie, jak nowatorskie pomysły z laboratoriów mogą przełożyć się na praktykę kliniczną.

Mam to szczęście, że moja pozycja daje mi pewną swobodę – mogę łączyć pracę z pacjentami, dydaktykę i badania. Wielu moich kolegów nie ma takiej możliwości, dlatego doceniam ten balans między nauką a praktyką.

Z Pana doświadczenia – jak duże znaczenie ma dziś umiejętność komunikowania społecznego i gospodarczego wpływu badań naukowych?

To kluczowy element rozwoju nauki. Każde nowe odkrycie czy udoskonalenie metody leczenia ma znaczenie nie tylko kliniczne, ale też społeczne. Pokazuje, że dzięki odpowiedniemu wsparciu i zaufaniu do nauki możemy realnie poprawiać jakość życia ludzi.

Z zainteresowaniem słuchałem dziś prezentacji dotyczących terapii genowych i komórek macierzystych – to kierunki, które moim zdaniem będą miały ogromny wpływ na przyszłość obrazowania i leczenia chorób oczu.

Tomografia optyczna (OCT) całkowicie odmieniła okulistykę. Kiedy zaczynałem praktykę, lekarze diagnozowali pacjentów niemal wyłącznie na podstawie obserwacji i doświadczenia. Dziś mamy precyzyjne narzędzia, które pozwalają dosłownie zajrzeć w głąb oka. Dzięki temu diagnoza jest szybsza, dokładniejsza, a lekarz może poświęcić więcej czasu na rozmowę z pacjentem. To ogromna zmiana w sposobie uprawiania medycyny.